Η διγλωσσία κουράζει τα παιδιά;

Κατά πόσο είναι προβληματική η διγλωσσία για τα μικρά παιδιά; Είναι σωστό να χρησιμοποιούν λέξεις από δύο γλώσσες;

Πρόκειται για ένα φυσικό φαινόμενο καθησυχάζει η Άνγια Λάιστ-Βίλις, ερευνήτρια για θέματα διγλωσσίας παιδιών προσχολικής ηλικίας. 

«Τα μικρά παιδιά πάντα μπερδεύουν τις γλώσσες,» εξηγεί, «το κάνουν ασυνείδητα. Στο λεξιλόγιο τους δεν διαθέτουν οπωσδήποτε για κάθε αντικείμενο και την ελληνική και τη γερμανική ονομασία. Πιθανώς να χρησιμοποιούν την ελληνική ονομασία για ένα αντικείμενο επειδή την ακούν πιο συχνά, επειδή μαζί της συνδέουν κάτι πολύ συγκεκριμένο. Και εμείς οι μεγάλοι χρησιμοποιούμε όταν μιλούμε ξένες λέξεις - για παράδειγμα αγγλικούς χαρακτηρισμούς σε ό,τι έχει σχέση με τους υπολογιστές και το ίντερνετ. Αλλά και για τον «γύρο» δεν χρησιμοποιούμε τη γερμανική μετάφραση».

Σε μια εκδήλωση του Κέντρου Νέου Ελληνισμού (CeMoG) στο Βερολίνο που είχε ως θέμα τη δίγλωσση ανάπτυξη και ανατροφή στα πρώτα χρόνια της ζωής των παιδιών, η Άνγια Λάιστ-Βίλις απάντησε και στο ερώτημα, κατά πόσο η διγλωσσία υπερβαίνει τις δυνάμεις των παιδιών. Παιδιά στη προσχολική ηλικία μπορούν άνετα να μεγαλώσουν και με δύο, με τρεις, με τέσσερις γλώσσες υποστήριξε η κ.Λάιστ-Βίλις: «Παιδιά μαθαίνουν γλώσσες με τη μορφή παιχνιδιού χωρίς να καταβάλουν συνειδητά προσπάθειες – δηλαδή αυτόματα».


Αντιθέτως, όπως μεταδίσει η Deutsche Welle , παιδιά σε προσχολική ηλικία «μπλοκάρουν» όταν τους ασκείται πίεση να μάθουν μια γλώσσα ή όταν το περιβάλλον αντιδρά αρνητικά σε μια από τις δύο γλώσσες. Για παράδειγμα όταν του λένε, «μίλα γερμανικά, δεν θέλουμε να ακούμε ελληνικά» ή και αντίθετα όταν του λένε, «μίλα ελληνικά, δεν θέλουμε να ακούμε γερμανικά».

Όπως διευκρινίζει η κ. Λάιστ-Βίλις, «αν η μητρική γλώσσα των γονέων είναι τα ελληνικά για παράδειγμα και το παιδί επισκέπτεται το γερμανικό παιδικό σταθμό τότε θα πρέπει οι γονείς να είναι ανεχτικοί και να τηρούν μια θετική στάση. Θα πρέπει να δίνουν στο παιδί τους την αίσθηση πόσο καλό και σημαντικό είναι που μαθαίνει γερμανικά. Παράλληλα όμως θα ήταν λάθος να αρχίσουν να συνεννοούνται μαζί του στα γερμανικά. Θα πρέπει να μιλούν με το παιδί τους εκείνη τη γλώσσα που κατέχουν καλύτερα, και αυτή συνήθως είναι η μητρική τους».

Η μητρική είναι η βάση για τη δεύτερη γλώσσα αλλά και για την περαιτέρω εξέλιξη του παιδιού. Όσο καλύτερα κατέχει ένα παιδί τη μητρική του γλώσσα τόσο καλύτερα είναι σε θέση να μάθει μια δεύτερη.