Τυχαία λάθη στο DNA η αιτία των περισσότερων καρκίνων

Δύο στα τρία κρούσματα καρκίνου οφείλονται σε τυχαία λάθη που γίνονται στο DNA την ώρα που πολλαπλασιάζονται τα κύτταρά μας, επιβεβαιώνει μία νέα μελέτη. Ωστόσο το ακριβές ποσοστό παρουσιάζει διαφορά ανάλογα με τη μορφή της νόσου.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς, στη Βαλτιμόρη, χρησιμοποίησαν έα πολύπλοκο μαθηματικό μοντέλο για να καταγράψουν τις μεταλλαγές που συμβαίνουν κατά την μη φυσιολογική κυτταρική ανάπτυξη 32 μορφών καρκίνου.

Το μοντέλο βασίσθηκε σε στοιχεία από δύο μεγάλες βάσεις δεδομένων.

Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι ο καρκίνος αρχίζει πάντοτε από ένα κύτταρο και ότι συνήθως απαιτούνται τουλάχιστον δύο γενετικές μεταλλαγές για την έναρξή του.

Ξέρουν επίσης ότι οι μεταλλαγές αυτές μπορεί να προκληθούν από περιβαλλοντικούς παράγοντες, από γονίδια που κληρονομούμε από τους γονείς μας ή από τυχαία λάθη που συμβαίνουν στο DNAτη στιγμή του πολλαπλασιασμού (διαίρεση) των κυττάρων.

Βάσει των υπολογισμών που έκαναν οι επιστήμονες του Τζωνς Χόπκινς, η πλειονότητα των καρκίνων τελικά οφείλονται σε τυχαία λάθη της κυτταρικής διαίρεσης.


Τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν εκείνα προγενέστερων μελετών. 


«Όλοι ξέρουν ότι για την προστασία από τον καρκίνο απαραίτητη είναι η αποφυγή ορισμένων περιβαλλοντικών παραγόντων όπως το κάπνισμα. 

Αυτό όμως που δεν ξέρει πολύς κόσμος είναι ότι κάθε φορά που ένα υγιές κύτταρο πολλαπλασιάζεται και αντιγράφει το γενετικό του υλικό για να παραχθούν δύο νέα κύτταρα, κάνει πολλά τυχαία λάθη», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Κρίστιαν Τομασέτι.

Αυτά ακριβώς τα λάθη είναι η συχνότερη πηγή των μεταλλαγών που οδηγούν στον καρκίνο, πρόσθεσε ο δρ Τομασέτι, ο οποίος είναι επίκουρος καθηγητής Βιοστατιστικής στο Κέντρο Καρκίνο Kimmel του Τζωνς Χόπκινς.

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Science, είναι η πρώτη που υπολόγισε πόσοι καρκίνοι από κάθε μορφή οφείλονται στην τύχη και πόσοι σε άλλους παράγοντες.

Έτσι, το 77% των παγκρεατικών καρκίνων οφείλονται σε λάθη της αντιγραφής του DNA, το 18% σε περιβαλλοντικούς παράγοντες που άπτονται του τρόπου ζωής και το 5% σε κληρονομούμενα γονίδια.

Αντίστοιχα, το 65% των κρουσμάτων καρκίνου του πνεύμονα οφείλονται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες (κυρίως στο κάπνισμα) και το μόνο 35% σε λάθη στην αντιγραφή του DNA.

Επιπλέον, σχεδόν όλα τα κρούσματα καρκίνου του εγκεφάλου, του προστάτη, των οστών αλλά και των καρκίνων της παιδικής ηλικίας (πάνω από 95% στο καθένα) οφείλονται σε τυχαία λάθη στην αντιγραφή του DNA.

Συνολικά, το 66% όλων των κρουσμάτων καρκίνου οφείλεται σε τυχαία λάθη, το 29% σε περιβαλλοντικούς παράγοντες που άπτονται του τρόπου ζωής και το 5% σε κληρονομούμενες μεταλλαγές.

Τα ευρήματα αυτά, όμως, δεν σημαίνουν ότι πρέπει να αγνοήσουμε τις συστάσεις για καλύτερο τρόπο ζωής, τόνισαν οι ερευνητές. Αντιθέτως, καθιστούν ακόμα σημαντικότερη την υιοθέτηση όλων των ενδεδειγμένων μέτρων, διότι αν και δεν μπορούμε να εμποδίσουμε το DNA μας να αντιγράφεται λάθος, μπορούμε να ορίσουμε το πως θα ζούμε.