Πάσχα στην Ελλάδα: Προορισμοί, έθιμα και παραδόσεις

ησκευτική κατάνυξη, επιστροφή στις ρίζες, επαφή με την ανοιξιάτικη φύση, υπέροχα πασχαλιάτικα εδέσματα - μαγειρίτσα, σουβλιστά αμνοερίφια και κόκκινα αυγά είναι μόνο μερικά από αυτά - καθώς και ξεχωριστά τοπικά έθιμα και παραδόσεις συνθέτουν την εικόνα της πιο κατανυκτικής και χαρμόσυνης περιόδου του έτους.

Σε κάθε γωνιά της χώρας, οι πιστοί υποδέχονται την περίοδο του Πάσχα με ιδιαίτερη ευλάβεια και βαθιά συγκίνηση.


Υπάρχουν, ωστόσο, περιοχές που ξεχωρίζουν για την ιδιαιτερότητα των τοπικών τους εθίμων, έχοντας έτσι καθιερωθεί απόλυτα στη συνείδησή μας ως ιδιαίτερα δημοφιλείς πασχαλιάτικοι προορισμοί. Ας γνωρίσουμε λοιπόν τις παραδόσεις μερικών από αυτών:



Πάσχα στο νησί του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη!

Το Πάσχα στη Σκιάθο, στο νησί «του αγίου των ελληνικών γραμμάτων», είναι μυστικιστικό και κατανυκτικό. Όλοι οι κάτοικοι του νησιού διανύουν την Εβδομάδα των Παθών με ευλάβεια και αναστοχασμό, στον τόπο όπου τηρείται απαρέγκλιτα το Αγιονορείτικο Τυπικό. Ο πένθιμος χτύπος από τις καμπάνες των εκκλησιών, που ηχούν σε όλες τις γωνιές του ανθισμένου νησιού, συμπληρώνει το γλυκά μελαγχολικό συναίσθημα που νιώθει ο ταξιδιώτης βιώνοντας τη μοναδική εμπειρία του Πάσχα στη Σκιάθο. Επισκεφτείτε το νησί αυτές τις άγιες μέρες και λάβετε μέρος στο υποβλητικό τελετουργικό της Μεγάλης Εβδομάδας.

Πάσχα στο νησί των Φαιάκων!

Οι Κερκυραίοι, άνθρωποι ευσεβείς και πιστοί στις παραδόσεις, αναβιώνουν ευλαβικά κάθε χρόνο τα παμπάλαια πασχαλινά τους έθιμα, ένα μωσαϊκό διαφορετικών παραδόσεων που συνδέονται άμεσα με την ιστορία και τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα του νησιού. Η ορθόδοξη χριστιανική πίστη, οι παραδόσεις της καθολικής κοινότητας, η βενετσιάνικη επιρροή αλλά και το εύθυμο ταμπεραμέντο των Κερκυραίων συνθέτουν ένα ξεχωριστό τελετουργικό που αξίζει να ζήσει κάποιος τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του. Δείτε παρακάτω κάποια από τα ξεχωριστά έθιμα της Κέρκυρας:

Το μεσημέρι της Μεγάλης Τετάρτης οι πιστοί πηγαίνουν στους ναούς για την Ακολουθία του Μεγάλου Ευχελαίου και το βράδυ συμμετέχουν στο Θείο Δράμα, γεμίζοντας τον χώρο του Δημοτικού Θεάτρου για τη συναυλία Εκκλησιαστικής Μουσικής και Μεγαλοβδομαδιάτικων Μελωδιών από τη Δημοτική Χορωδία.

Την Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ γίνεται η Ακολουθία των Αγίων Παθών με την ανάγνωση των Δώδεκα Ευαγγελίων. Στο Duomo, την Καθολική Μητρόπολη της Πλατείας Δημαρχείου, μια μικρή ιεροτελεστία λαμβάνει χώρα. Οι πιστοί ανάβουν δώδεκα κεριά και σβήνουν από ένα με την ανάγνωση κάθε Ευαγγελίου.

Την Μεγάλη Παρασκευή το Θείο Δράμα φτάνει στην αποκορύφωσή του με την επιβλητική περιφορά των Επιταφίων. Πρώτος βγαίνει ο Επιτάφιος του Παντοκράτορα στο Καμπιέλλο, για να ακολουθήσουν όλοι οι υπόλοιποι μέχρι τις 10 το βράδυ που βγαίνει –μεγαλοπρεπέστατος πάντα– ο Επιτάφιος της Μητρόπολης. Μέσα σε ένα έντονα φορτισμένο συγκινησιακά κλίμα, οι φιλαρμονικές παίζουν πένθιμα εμβατήρια.



Το Μεγάλο Σάββατο, στις έξι το πρωί, το έθιμο του τεχνητού σεισμού αποτελεί παράδοση για το Ναό της Παναγίας των Ξένων. Ακολουθεί η περιφορά του Επιταφίου της εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνα. Στις 11 η ώρα ακριβώς οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσυνα σημαίνοντας την πρώτη Ανάσταση! Τεράστια κανάτια με κόκκινες κορδέλες και γεμάτα νερό –οι περίφημοι «μπότηδες»– εκτοξεύονται με δύναμη από τα στολισμένα μπαλκόνια του επιβλητικού συγκροτήματος κατοικιών, το γνωστό Λιστόν, στην πλατεία Σπιανάδα, προκαλώντας εκκωφαντικό κρότο αλλά και κύματα ενθουσιασμού στο συγκεντρωμένο πλήθος.

Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου γίνεται η Ανάσταση στην Άνω Πλατεία. Όλα τα παράθυρα των μεγάλων εξαώροφων σπιτιών γύρω από την πλατεία ανοιχτά, με αναμμένα κεριά στα μπαλκόνια∙ χιλιάδες λαμπάδες∙ βεγγαλικά∙ πυροτεχνήματα και τυμπανοκρουσίες.

Μεγάλη Εβδομάδα στο νησί της Αποκάλυψης!

Παμπάλαια έθιμα που ανάγονται στην Καινή Διαθήκη αναβιώνουν κάθε Πάσχα στην Πάτμο με επίκεντρο το Καστρομονάστηρο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, που στεφανώνει την γραφική χώρα της Πάτμου. Τα πιο εντυπωσιακά έθιμα είναι η Τελετή του Νιπτήρος την Μεγάλη Πέμπτη, η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης την Μεγάλη Παρασκευή, η λειτουργία της Ανάστασης καθώς και η «Ακολουθία της Αγάπης» το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα στη Μονή του Αγίου Ιωάννη, η οποία κλείνει με τον πλέον μεγαλειώδη συγκινησιακά τρόπο το τελετουργικό που ύμνησε τα Πάθη του Ιησού και την Ανάστασή του.

Στο Βροντάδο η Ανάσταση είναι σίγουρα ΕΚΡΗΚΤΙΚΗ!

Η Χίος, η «μυροβόλος νήσος» του βορειοανατολικού Αιγαίου, την άνοιξη φορά τη λαμπρότερη φορεσιά της για να υποδεχθεί την ανάσταση του Θεανθρώπου που γιορτάζεται με ξεχωριστή μεγαλοπρέπεια. Πρωταγωνιστής των εορταστικών δρώμενων στο νησί είναι ο «ετοιμοπόλεμος» Βροντάδος. Περήφανα καπετανόσπιτα πνιγμένα στα χρώματα και στα αρώματα των ολάνθιστων κήπων∙ απάνεμα λιμανάκια γεμάτα με πολύχρωμα πλεούμενα∙ γραφικοί ανεμόμυλοι δίπλα στη θάλασσα συνθέτουν ένα ειδυλλιακό σκηνικό, το οποίο αλλάζει δραματικά τη νύχτα της Ανάστασης. Το Βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου χάρη στο έθιμο του ρουκετοπόλεμου –παλιό όσο και η ναυτοσύνη στον Βροντάδο–, ο ξακουστός οικισμός μεταμορφώνεται σε πραγματικό πεδίο μάχης!

Μεγάλο Σάββατο στο Λεωνίδιο. Η νύχτα των αερόστατων!

Ζήστε την κατανυκτική βραδιά της Ανάστασης στο Λεωνίδιο, όπου εδώ και έναν αιώνα αναβιώνει κάθε χρόνο το φαντασμαγορικό έθιμο των αερόστατων που κάνει το σκοτεινό αρκαδικό ουρανό να λαμπιρίζει μοναδικά. Σύμφωνα με το έθιμο, οι πέντε ενορίες της κωμόπολης συναγωνίζονται για το ποια θα πετάξει τα περισσότερα αερόστατα. Κανείς δεν είναι απόλυτα σίγουρος για την προέλευση του εθίμου. Ωστόσο, οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι οι ναυτικοί της περιοχής είχαν δει κάτι αντίστοιχο σε κάποια ασιατική χώρα και αποφάσισαν να μεταφέρουν το έθιμο αυτό στον τόπο τους.

Πάσχα σε μια καστροπολιτεία!

Μια μοναδική εμπειρία ζωής, βιώνουν αυτοί που κάθε χρόνο συμμετέχουν στην περιφορά του Επιταφίου, στα πλακόστρωτα σοκάκια της μεσαιωνικής πολιτείας. Οι ψαλμωδίες αντηχούν στον βράχο της Μονεμβασιάς δημιουργώντας ένα μυστηριακό περιβάλλον βαθιάς κατάνυξης. Οι πιστοί, ακολουθώντας την πομπή που μοιάζει να αγκαλιάζει την όμορφη καστροπολιτεία, κρατούν λευκά κεριά και ψάλλουν τον επιτάφιο θρήνο. Οι ανθισμένες βουκαμβίλιες και το φεγγάρι που παίζει με την θάλασσσα, μοιάζουν να συμμετέχουν στην περιφορά. Όλες οι λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας τελούνται στην εκκλησία του Ελκόμενου Χριστού.