Τι θα ζητήσει ο Α. Τσίπρας από τους δανειστές

Παρότι απομένουν ελάχιστες ημέρες μέχρι το κρίσιμο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, στο οποίο η Αθήνα ελπίζει ότι θα υπάρξει λύση για την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης και το χρέος, μοιάζει εξαιρετικά απίθανο να γεφυρωθεί το χάσμα και να επιτευχθεί συμφωνία. Οι διαφορές ανάμεσα στην ελληνική πλευρά και την Τρόικα παραμένουν για σειρά βασικών θεμάτων, όπως τα εργασιακά και το δημοσιονομικό τουλάχιστον, ενώ ακόμη δεν έχει καθοριστεί τι ακριβώς θα γίνει με το χρέος, για το οποίο η Αθήνα περιμένει μία ουσιαστική ρύθμιση.

Σχεδόν τα πάντα θα καθοριστούν από το εάν θα συμμετάσχει κανονικά στο πρόγραμμα το ΔΝΤ, ή θα παραμείνει απλώς ως τεχνικός σύμβουλος. Η κυβέρνηση δεν έχει καν ενιαία γραμμή για το ρόλο του Ταμείου. Για παράδειγμα ο «αριστερής κατεύθυνσης» υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης δεν θεωρεί αναγκαία την πλήρη συμμετοχή του, ενώ ο συνάδελφός του της Οικονομίας και θεωρούμενος «αμερικανικής επιρροής» Δημήτρης Παπαδημητρίου τάσσεται υπέρ της παραμονής του στο ελληνικό πρόγραμμα.

Το θέμα είναι κυρίως ότι για το ρόλο του ΔΝΤ δεν έχουν αποφασίσει ακόμη οι Ευρωπαίοι εταίροι. Το Βερολίνο θέλει μεν τη συμμετοχή του, διαφωνεί όμως με τις θέσεις που διατυπώνει για την ανάγκη ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Τις σχετικές επαφές κάνει ο ίδιος ο Β. Σόιμπλε με την ηγεσία του Ταμείου. Άλλοι Ευρωπαίοι παράγοντες δείχνουν να μην απασχολούνται καν για το ρόλο του, ενώ υπάρχουν και κείνοι που διαφωνούν με τις ακραίες θέσεις του για εργασιακά και δημοσιονομικά. Το ερώτημα είναι κυρίως τι στάση θα τηρήσουν οι Γερμανοί πάντως. Εάν το ΔΝΤ παραμείνει σταθερό στις θέσεις του, τότε θα πρέπει να δοθεί στην Ελλάδα μία σοβαρή λύση για το χρέος με την ανακοίνωση και μακροπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης για το χρέος -τα βραχυπρόθεσμα φαίνεται να είναι έτοιμα ήδη- αλλά θα ζητηθεί από την κυβέρνηση να επιβάλλει νέα δημοσιονομικά μέτρα από τώρα για το 2018 και μετά, καθώς και να υποχωρήσει σε μείζονα ζητήματα όπως στα εργασιακά.

Εάν το ΔΝΤ μείνει ως απλός τεχνικός σύμβουλος στο ελληνικό πρόγραμμα και δεν συμμετέχει κανονικά τότε ανοίγει ο δρόμος για μία συμφωνία «χαμηλής έντασης»: δεν θα αναγκαστεί η ελληνική κυβέρνηση να κάνει δραματικές υποχωρήσεις και να λάβει επιπλέον μέτρα -πέραν των όσων προβλέπει το βασικό πακέτο της β’ αξιολόγησης-, αλλά και στο θέμα του χρέους θα λάβει λιγότερα και μάλλον θα αρκεστεί στα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης, που θα φορούν μόνο σε ένα μικρό μέρος των δανείων.

Η κυβέρνηση δείχνει να δίνει μάχη αυτή την ώρα ώστε να πετύχει ένα «μείγμα» θετικών ρυθμίσεων και στα δύο μέτωπα: και τα επιπλέον μέτρα να αποφύγει, αλλά και πιο ουσιαστική λύση για το χρέος να κερδίσει με την περιγραφή έστω κάποιων μεσοπρόθεσμων παρεμβάσεων για το χρέος, ώστε να διαμορφωθεί ένας καθαρός ορίζοντας για την ελληνική οικονομία.

Αυτό θα είναι άλλωστε και το αντικείμενο της πολιτικής διαπραγμάτευσης που θα επιχειρήσει το επόμενο διάστημα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αρχής γενομένης από τις σημερινές συζητήσεις του με τον κοινοτικό Πιερ Μοσκοβισί και το μέλος του δ.σ. της ΕΚΤ Μπενουά Κερέ. Ο πρωθυπουργός θα αρνηθεί το σενάριο για λήψη μέτρων για μετά το 2018, αλλά και για δραματικές υποχωρήσεις στο μέτωπο των εργασιακών σχέσεων. Και θα επιμείνει στη θέση για πραγματική ελάφρυνση του χρέους.

Ο κ. Τσίπρας θα επιχειρήσει και επαφές με Ευρωπαίους ηγέτες στη συνέχεια, ακόμη και μετά το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, εάν σε αυτό δεν υπάρξει τελική συμφωνία. Ειδικά εάν στο δημοψήφισμα της Ιταλίας στις 4 Δεκεμβρίου υπάρξει επικράτηση του «όχι» και φουντώσει το αντιευρωπαϊκό ρεύμα, τότε ελπίζει ότι η στάση του Βερολίνου και άλλων «σκληρών» θα «μαλακώσει» έναντι της Ελλάδας, προκειμένου να αποφευχθεί μία νέα κρίση στο ελληνικό ζήτημα και διεύρυνση του «καυτού» μετώπου στον νότο.

Την περαιτέρω στρατηγική και τις κινήσεις στο πεδίο της διαπραγμάτευσης συζητά το πρωί της Δευτέρας η πολιτική γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ.