Ο Ήλιος εκπέμπει σκοτεινή ύλη;

Ένα «ανεξήγητο σήμα» που καταγράφηκε από διαστημικό παρατηρητήριο ακτίνων Χ δεν αποκλείεται να αντιστοιχεί στην πρώτη άμεση ένδειξη της μυστηριώδους σκοτεινής ενέργειας -ενός υλικού άγνωστης σύστασης που γεμίζει το Σύμπαν χωρίς να το βλέπουμε.

«Πρόκειται για ένα συναρπαστικό αποτέλεσμα» σχολίασε ο καθηγητής Μάρτιν Μπάρτσοου, πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας Αστρονομίας της Βρετανίας, η οποία θα δημοσιεύσει τη μελέτη στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». Το κείμενο είναι διαθέσιμο στην υπηρεσία προδημοσίευσης arXiv.

H ένταση

Οι βρετανοί και γάλλοι ερευνητές αναφέρουν ότι η ένταση των ακτίνων Χ που καταγράφει το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο XMM-Newton αυξάνεται κατά περίπου 10% κάθε φορά που το σκάφος παρατηρούσε από το όριο του γήινου μαγνητικού πεδίου προς την πλευρά του Ήλιου. Οι «ανεξήγητη» ακτινοβολία θα μπορούσε θεωρητικά να προέρχεται την αλληλεπίδραση του μαγνητικού πεδίου με «αξιόνια», ένα από τα είδη υποθετικά σωματιδίων που έχουν προταθεί ως συστατικά της σκοτεινής ύλης.

Η μυστηριώδης ύλη

Η σκοτεινή ύλη υπολογίζεται ότι υπάρχει στο Σύμπαν σε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα από ό,τι η κανονική ύλη του Σύμπαντος και αντιστοιχεί σχεδόν στο 85% του συνόλου της ύλης του Σύμπαντος. Δεν μπορεί όμως να γίνει άμεσα ορατή καθώς δεν εκπέμπει, δεν απορροφά και δεν ανακλά το φως όπως η κανονική ύλη.

Η παρουσία της έγινε αντιληπτή τη δεκαετία του 1930 από τη βαρυτική επίδρασή της στην κίνηση των γαλαξιών και των άστρων. Παρά τις δεκαετίες προσπαθειών, όμως, κανείς δεν γνωρίζει τι είναι τελικά αυτό το αόρατο υλικό. Τα «αξιόνια» είναι μόνο μία από τις πολλές θεωρίες που έχουν προταθεί, παρόλο που κανείς δεν έχει καταγράψει τέτοια σωματίδια, έστω και έμμεσα.

Το σήμα

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Λέστερ στη Βρετανία ανίχνευσαν το ανεξήγητο σήμα κατά την ανάλυση μετρήσεων του XMM-Newton που καλύπτουν διάστημα 15 ετών. Αν κανείς φιλτράρει από την εικόνα του ουρανού τα άστρα, τους γαλαξίες και άλλες λαμπρές πηγές ακτίνων Χ, η ένταση των ακτίνων Χ θα έπρεπε να είναι περίπου ίδια όπου κι αν κοιτάξει κανείς στον ουρανό, εξηγούν οι ερευνητές.

Η εκπομπή ακτίνων Χ από το όριο του μαγνητικού πεδίου που κοιτάει προς τον Ήλιο θα μπορούσε να αντιστοιχεί σε «αξιόνια» που πηγάζουν από το κέντρο του Ήλιου και παράγουν ακτίνες Χ όταν συγκρούονται με το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, υποστηρίζουν οι ερευνητές. Υπολογίζουν επίσης ότι τα αξιόνια πρέπει να έχουν εξαιρετικά μικρή μάζα, εκατό δισεκατομμύριο φορές μικρότερη από τη μάζα του ηλεκτρονίου.

Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει μάλιστα ότι ένα ανάλογο σήμα έχει καταγραφεί από το παρατηρητήριο ακτίνων Χ Chandra της NASA. Και στις δύο περιπτώσεις, πάντως, είναι πιθανό να περάσουν χρόνια μέχρι να επιβεβαιωθεί ή να καταρριφθεί ο προκλητικός ισχυρισμός.