Από το αεροπλάνο Κώστα Χατζή

από **HERMAN** 14/10/2014, 7:10 pm

Κώστα Χατζή – Σώτιας Τσώτου
Ερμηνεία: Κώστας Χατζής, 1972

Από το αεροπλάνο Κώστα Χατζή Ae943d41b11c8b6c26b090619ea32c33

Το έξοχο τραγούδι «Από το αεροπλάνο», σε μουσική του Κώστα Χατζή και στίχους της Σώτιας Τσώτου, είναι γραμμένο με αφορμή το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967 και τα όσα έζησε η εξαίρετη στιχουργός στο αεροδρόμιο του Ελληνικού.

Η Σώτια Τσώτου ήταν στα μέσα της δεκαετίας του 60 μια νεαρή ανερχόμενη δημοσιογράφος, που έκανε πολιτικό ρεπορτάζ για την εφημερίδα Ελευθερία. Η Εφημερίδα διέκοψε την κυκλοφορία της την 21η Απριλίου του 1967, την ίδια μέρα που έλαβε χώρα το στρατιωτικό πραξικόπημα. Η Σώτια Τσώτου με το κλείσιμο της εφημερίδας έμεινε άνεργη και σκέφτηκε να αναζητήσει δουλειά στη Θεσσαλονίκη, συγκεκριμένα στο συγκρότημα Βελλίδη, που εξέδιδε τις εφημερίδες Μακεδονία και Θεσσαλονίκη. Φτάνοντας στο αεροδρόμιο του Ελληνικού αντίκρισε έκπληκτη τη χούντα σε όλο της το μεγαλείο: στρατός, άρματα μάχης και μια πληθώρα ανθρώπων που ήλεγχαν εξονυχιστικά όλους όσους έφταναν εκεί για να ταξιδέψουν ή όσους επέστρεφαν. Η Σώτια Τσώτου τη στιγμή που έπαιρνε το δελτίο επιβιβάσεως συνελήφθη, υποβλήθηκε σε εξονυχιστικό έλεγχο και αυστηρότατη ανάκριση που κράτησε ώρες ολόκληρες. Φυσικά έχασε το αεροπλάνο.

Αφού τελείωσε το μαρτύριο της και δεν βρέθηκαν εις βάρος της ενοχοποιητικά στοιχεία, αφέθηκε ελεύθερη. Έπειτα από τόσες ώρες στο ανακριτικό γραφείο του αεροδρομίου, ταλαιπωρημένη, αηδιασμένη και φοβισμένη, επιβιβάστηκε στο επόμενο αεροπλάνο για την Θεσσαλονίκη. Όταν απογειώθηκε, κοίταξε από ψηλά και είδε πως είχαν καταντήσει την Ελλάδα του Ρίτσου, του Σεφέρη και του Ελύτη οι συνταγματάρχες. «Κοίταξε πως φαντάζουν από εδώ ψηλά» σκέφτηκε. «Μυρμήγκια. Μοιάζουν μυρμήγκια οι άνθρωποι». Και πράγματι, μυρμήγκια έμοιαζαν οι συνταγματάρχες και το καθεστώς τους από ψηλά.

Πριν ακόμα σβήσει η επιγραφή του αεροπλάνου «προσδεθείτε», εκείνη έλυσε την ζώνη ασφαλείας και αισθάνθηκε να της φεύγει ένα βάρος, μαζί και ο φόβος που είχε νιώσει στα χέρια τους. Ένιωσε ελεύθερη και συγχρόνως θυμωμένη με όλα αυτά που είχε ζήσει και αντικρίσει στο αεροδρόμιο. Εκείνη τη στιγμή έδωσε μια υπόσχεση στον εαυτό της, ότι το πρώτο της ρεπορτάζ όταν θα ξανάβρισκε δουλειά, θα ήταν σχετικό με αυτά, αλλά και με τα συναισθήματα των ανθρώπων που βλέπουν τον κόσμο από ψηλά. Από το αεροπλάνο. Τελικά φτάνοντας στην Θεσσαλονίκη δεν βρήκε δουλειά στο συγκρότημα Βελλίδη. Ήταν γραφτό να μην συνεχίσει την καριέρα της ως δημοσιογράφος. Έτσι, εκείνο το ρεπορτάζ που ετοίμαζε για τη στήλη κάποιας εφημερίδας έγινε ευτυχώς στίχος, αφού η Σώτια Τσώτου ασχολήθηκε από τότε με την ποίηση και το τραγούδι.

Πολύ με πίκρανε η ζωή

μακριά θα φύγω ένα πρωί

θ’ ανέβω σ’ ένα αεροπλάνο

να δω τον κόσμο από κει πάνω

Όταν κοιτάς από ψηλά

μοιάζει η γη με ζωγραφιά

και συ την πήρες σοβαρά

Μοιάζουν τα σπίτια με σπιρτόκουτα,

μοιάζουν μυρμήγκια οι ανθρώποι,

το μεγαλύτερο ανάκτορο

μοιάζει με ένα μικρούλι τόπι

Κι όλοι αυτοί που σε πικράνανε

από ψηλά αν τους κοιτάξεις

θα σου φανούν τόσο ασήμαντοι

που στην στιγμή θα τους ξεχάσεις

Αγαπημένη μου μη κλαις

πάμε μαζί ψηλά αν θες

να δεις την γη από την σελήνη

ένα φεγγάρι είναι και κείνη

Όταν κοιτάς από ψηλά

μοιάζει ο κόσμος ζωγραφιά

και συ τον πήρες σοβαρά

Μοιάζουν οι πύργοι με κουκλόσπιτα

και τα κανόνια με παιχνίδια

από ψηλά δεν ξεχωρίζουνε

οι ομορφιές και τα στολίδια

Και ότι σε πλήγωσε ή σε θάμπωσε

από ψηλά αν το κοιτάξεις

θα σου φανεί τόσο ασήμαντο

που στη στιγμή θα το ξεχάσεις

- Απο το βιβλίο του Ηρακλή Ευστρατιάδη "Ένα τραγούδι... μια ιστορία", εκδόσεις Τουμπής

Από το αεροπλάνο Κώστα Χατζή

Από το αεροπλάνο Κώστα Χατζή

Κώστα Χατζή – Σώτιας ΤσώτουΕρμηνεία: Κώστας Χατζής, 1972

Κώστα Χατζή – Σώτιας Τσώτου
Ερμηνεία: Κώστας Χατζής, 1972